تست بررسی پارگی کیسه آب

تست تشخیص سریع پارگی کیسه آب (AmniSure)
مقدمه:
پارگی زودهنگام کیسه آب (Premature Rupture of Membranes = PROM) مسبب یکی از مهمترین معضلات درمانی در طب زنان است که در 10- 8 درصد بارداری ها رخ می دهد. پارگی زودهنگام کیسه آب در 2% بارداری ها قبل از هفته 37 اتفاق می افتد ( Preterm PROM) اما در مجموع علت 40% زایمان های زود هنگام را تشکیل می دهد.
خطرات پارگی زودهنگام کیسه آب عبارتند از: وقوع عفونت داخل رحمی، دیسترس تنفسی جنین، پرولاپس بند ناف، آندومتریت بعد از زایمان، جفت سرراهی و زایمان زود هنگام. لازم به تذکر است که همه این موارد می توانند موجب افزایش امراض (از جمله عفونت، هایپوپلازی ریه و سپسیس) و مرگ و میر جنین شوند.
عدم تشخیص به موقع پارگی زودهنگام کیسه آب می تواند عواقب ناگواری در پی داشته باشد. از طرفی تشخیص کاذب آن نیز می تواند منجر به انجام اقدامات غیر ضروری (مانند بستری کردن یا القاء زایمان) گردد.
ریسک فاکتورها:
ریسک فاکتورهای PROM عبارتند از: سابقه قبلی زایمان پیش از موعد (به ویژه به دلیل PROM)، کوتاهی طول سرویکس در سه ماهه دوم (کمتر از 25 میلی متر)، وجود انقباض های رحمی در بارداری کنونی.
ریسک فاکتورهای Preterm PROM عبارتند از: عفونت اینتراآمنیوتیک، شرایط بد اقتصادی- اجتماعی، پایین بودن شاخص توده بدن (BMI)، خونریزی در سه ماهه دوم و سوم، کمبود غذایی مس و اسید اسکوربیک، اختلالات بافت همبندی (مانند سندرم اهلر- دانلوس)، اعتیاد به سیگار، سرکلاژ و کونیزاسیون دهانه رحم.
تشخیص:
تست های رایج تشخیص پارگی کیسه آب عبارتند از: نیترازین، Ferning و Pooling.
نیترازین: در این تست pH ترشحات واژن (که به طور طبیعی 6-5/4 است) اندازه گیری می شود؛ در صورت نشت مایع آمنیوتیک (با pH بین 3/7-1/7)، pH ترشحات واژن افزایش یافته و از 6 بیشتر می شود. این تست به طور کاذب در 4/17-5% موارد مثبت می شود که ناشی از وجود سرویسیت، واژینیت (ناشی از تریکوموناس و یا واژینوزیز باکتریال)، خون، مایع منی و آلودگی به ادرار قلیایی و یا محلول ضد عفونی است. میزان موارد منفی کاذب آن هم 9/12% و به علت نشت های طولانی مدت و بسیار کم مایع آمنیوتیک است. حساسیت و ویژگی آن به ترتیب 7/90% و 2/77% است.
Pooling: یک تست کلینیکال بوده که با گذاشتن اسپیکولوم و مشاهده تجمع مایع در فورنیکس واژن و یا نشت مایع از دهانه رحم مشخص می شود.
Ferning: در این تست ترشحات واژن بر روی یک لام کشیده شده و زیر میکروسکوپ مورد بررسی قرار می گیرد. در صورت نشت مایع آمنیون، وجود پروتئین ها، کلرور سدیم و کریستال های مایع آمنیون، الگوی سرخسی شدن در این ترشحات ظاهر می شود. موارد مثبت کاذب این تست 30-5 % است که ناشی از آلودگی ترشحات سرویکس و مایع منی است. موارد منفی کاذب این روش هم 13-5 % است که در صورت استفاده از سوآب های خشک و یا وجود عفونت های شدید دیده می شود.
تست های مزبور بعضاً تهاجمی بوده و برای جمع آوری نمونه به اسپیکولوم نیاز دارند. بعلاوه حساسیت این تست ها با گذشت بیش از یک ساعت از پارگی کیسه آب، به صورت فزاینده ای کاهش یافته، بعد از 24 ساعت کاملاً نامطمئن می شوند و ارزش آنها با ارزیابی ساده بالینی برابر می گردد.
روش های غیرتهاجمی رایج عبارتند از: اندازه گیری آلفا فتو پروتئین، پرولاکتین واژن، فیبرونکتین و IGF-BP1. سونوگرافی نیز کاهش مایع آمنیون (Oligohydramnios) را نشان می دهد.
جدیدترین روش تشخیص پارگی کیسه آب AmniSure است که دارای تأییدیه FDA نیز است.
این تست مقادیر ناچیز PAMG-1 (Placental Alpha-1 Microglobulin) در ترشحات واژن را مشخص می کند. این پروتئین اولین بار در سال 1975 توسط دکتر پترونین (Petrunin) کشف و به عنوان مارکر پروتئینی اختصاصی مایع آمنیوتیک معرفی گردید. این پروتئین با غلظت بسیار بالا (ng/ml 25000-2000) در مایع آمنیوتیک، با غلظت کم در خون و به مقدار بسیار اندک ( ng/ml22/0-05/0) در ترشحات واژن یافت می شود. در عفونت های شدید واژینال و خونریزی های اندک غلظت PAMG-1 به حداکثر ng/ml3 می رسد که از حداقل میزان قابل کشف توسط این روش ( ng/ml5) کمتر است و در نتیجه در تست تداخلی ایجاد نمی کند. حساسیت این تست برای تشخیص PAMG-1 معادل ml 05/0-005/0 است، بنابراین موارد تحت بالینی (Sub clinical) نیز که نشت واضحی از مایع آمنیون دیده نمی شود، توسط این تست قابل تشخیص است. در این روش برای تهیه نمونه نیازی به استفاده از اسپیکولوم نیست.
اساس این تست ایمونوکروماتوگرافی (با استفاده از دو نوع آنتی بادی منوکلونال ضد PAMG-1) است. حساسیت، ویژگی، ارزش پیشگویی کننده مثبت و منفی آن به ترتیب 9/98 %، 100 %، 100 % و 1/99 % است. موارد مثبت کاذب در خونریزی شدید (بطوریکه سوآب قرمز می شود) دیده می شود. در صورت استفاده از دوش واژینال (با مواد ضدعفونی کننده و یا ترکیبات دارویی) تا 6 ساعت از انجام تست خودداری شود. عفونت واژینال، ادرار و مایع منی هیچگونه تداخلی در تست ندارد.
درمان:
روش های درمان پارگی کیسه آب عبارتند از: انجام اقدامات پروفیلاکتیک مانند تجویز آنتی بیوتیک (برای پیشگیری از التهاب پرده کوریون، اندومتریت پس از زایمان و عفونت نوزادان)، استفاده از داروهای ضد انقباض (tocolytic) و کورتیکو استروئیدها (برای کاهش سندرم دیسترس تنفسی جنین) و نهایتاً القاء زایمان.
گروه علمی آزمایشگاه نیلو