سزارین

سزارین ، علل انجام آن ، مزایا و معایب و عوارض انجام عمل سزارین (مرجع کامل اطلاعات)
سزارین یک جراحی بزرگ است که با شکافتن پوست روی شکم ، عضلات زیر آن و جدار رحم همراه است به طورمتوسط، ۱۰ درصد زایمان ها در جهان به روش سزارین انجام می شود،طبق آمار رسمی در ایران حدود ۲۵ تا ۳۵ درصد زایمانها به صورت عمل جراحی یعنی سزارین صورت می گیرند، در حالی که طبق آمار غیر رسمی در ایران سزارین ۵ برابر سایر نقاط جهان است. امروزه در برخی ازبیمارستان های ایران این آمار حتی ۱۰۰ در صد نیز گزارش شده است برخی متخصصین علت افزایش گرایش زنان به انتخاب سزارین، فرار از درد زایمان است. اما عمل سزارین خود با درد فراوان همراه است و عواقب منفی متعددی نیز به همراه دارد
 
چرا در ایران آمار میزان سزارین ابخ طور غیر متعارف بالا رفته است؟
علل زیادی برای این سوال وجود دارد و به گفته برخی متخصصین بارزترین علت آن پیشرفت پزشکی و تکنولوژی می باشد که در مواقع خطر برای مادر و جنین مفید واقع می شود
برای مثال خطرات عمل جراحی برای مادر خیلی کاهش یافته است (به علت امکانات بیهوشی، انتقال خون و آنتی بیوتیکها). مراقبتهای نوزادی نیز پیشرفت کرده و خطرات سزارین برای نوزاد نیز کاهش یافته است. همچنین روشهای بهتری برای تعیین سلامت جنین در حین دردهای زایمانی وجود دارند. بنابراین بامشاهده علایم خطر برای جنین ویا مادر در حین دردهای زایمانی می توان فوراً او را سزارین نمود، در حالی که این امکانات در۲۰ سال پیش وجود نداشت.یک علت دیگر از منشاء پزشکان می باشد. متأسفانه برخی از پزشکان به خاطر اینکه ریسک یک زایمان مثلاً با دستگاه (واکیوم و یا فورسپس) را متحمل نشوند فوراً بیمار را سزارین می کنند و البته هزینه بیشتری نیز صورت می کنند.
۱- انتخاب مادران و تفکر اشتباه زنان
علت دیگر افزایش تعداد سزارین، خود بیماران هستند. متأسفانه برخی از خانمها سزارین را مثل یک پدیده مد می پندارند و فکر می کنند که هر کس مدرن تر و یا امروزی تر است باید سزارین شود و حتی اصطلاحاتی مانند این که زایمان طبیعی یک نوع ((توحش)) است نیز گفته شده است. برخی هم فکر می کنند سزارین برای نوزادشان بهتر است، چرا که ((فشار)) برروی سر بچه وارد نمی شود. باید به چنین خانمهایی تذکر داد که همین فشاری که جنین تحمل می کند برای او حتی مفید هم هست چرا که با حالت مکشی که ایجاد می کند ریه های او راپاک می نماید. به همین علت است که نوزادان زایمان طبیعی مشکلات تنفسی کمتری نسبت به سزارینی ها دارند. از بابت فشار بر روی سر جنین نیز نباید نگران باشند چون استخوانهای سراو به نحوی هستند که این فشار را به خوبی تحمل می کنند و هیچ عارضه ای برای نوزاد پیش نمی آورد، مگر در مواردی که سر جنین نسبت به لگن مادر بزرگ باشد که دراین مواقع سزارین برای مادر و جنین مفید و ضروری می باشد. حتی در یک تحقیق روشن شد بچه هایی که با روش طبیعی به دنیا آمده اند، بهره هوشی بالاتردارند (باهوشترند). از نظر مد و مدرنی باید بدانند که امروزه در کشورهای پیشرفته زایمان طبیعی را یک موفقیت بزرگ برای زنان می دانند و سزارین را یک شکست تلقی می کنند بطوری که کلوپهای حمایت از سزارینی ها تشکیل می شود تا آنها را از نظر روحی حمایت کنند چرا که معتقدند قادر به کسب یک موفقیت بزرگ نشده اند.
از نظر پیشرفته بودن هم باید تذکر داد که با این که سزارین یک عمل پیشرفته می باشد ولی یک عمل جراحی بزرگی است که در صورتی که برای بیمار واجب نباشد اصلاً عاقلانه نیست. امروزه در آمریکا هیچ پزشکی نمی تواند بدون یک علت پزشکی قابل قبولی اقدام به سزارین بیمار کند و چیزی بعنوان سزارین اختیاری که ما در ایران داریم، وجود ندارد. یعنی اگر چنین کاری را انجام دهند از نظر قوانین پزشکی توبیخ می شوند!
دلایل مورد قبول برای اجرای یک سزارین
۱٫ عدم تطابق سرجنین بالگن مادر:
اغلب اینگونه موارد درموقع دردهای زایمانی مشخص می شوند.به این ترتیب که با وجود انقباضات زایمانی،پیشرفت زایمان خوب نیست ویا این که در معاینه داخلی متوجه این عدم تطابق می شوند.البته موارد تنگی ویا اختلاف اندازه بسیار فاحش،قبل از دردها ودر یک معاینه دقیق داخلی که توسط مامایا پزشکتان در ماه آخر صورت می گیرد مشخص می شود.
۲٫ زجرجنین:
زجر جنین به معنای تغییرات بارزدر تعداد ضربان قلب جنین است که نشان دهنده این موضوع می باشد که میزان اکسیژن خون او کافی نیست و مواد زاید خونش بیش از اندازه است . در این صورت معمولاً عمل سزارین بطور اورژانس انجام می شود .
 
۳٫ طرز قرار گرفتن غیر عادی جنین :
وضعیت طبیعی قرار گرفتن جنین به صورت سر به پایین وداخل لگن مادر است. اگر مثلاً جنین به صورت عرضی قرار گیرد امکان زایمان طبیعی وجود ندارد. در صورتی که پاهای جنین داخل لگن مادر باشد (سراو بالا باشد) در برخی موارد امکان زایمان طبیعی وجود دارد ولی اغلب مواقع سزارین راه انتخابی است.
۴٫ مشکلات مربوط به جفت و بند ناف:
اگر جدا شدن زودرس جفت صورت گیرد و یا جفت بجای این که در قسمت فوقانی رحم واقع شود، بر روی دهانه رحم قرار گیرد (جفت سرراهی)، بهترین روش زایمان همان سزارین می باشد. ممکن است در حین یک دوره دردهای طبیعی، ناگهان بند ناف جنین به داخل مجرای زایمانی و جلوی سر جنین لیز بخورد. در چنین حالتی بند ناف بین سر جنین و لگن مادر تحت فشار قرار می گیرد و جریان خون و اکسیژن به جنین قطع می گردد. این مورد نیزاز موارد سزارین اورژانس می باشد.
۵٫ سزارین قبلی :
قبلاً اعتقاد براین بود که اگر یک بار سزارین شد، باید همیشه سزارین شود. البته در برخی بیماران این قانون هنوز هم حاکم است ولی امروزه اعتقاد بر اینست که اگر علت سزارین قبلی در این حاملگی وجود ندارد (مثلاًحاملگی قبلی جنین بطور عرضی قرار داشته ولی دراین حاملگی جنین با باسر قرار دارد) و بیمار در یک بیمارستان مجهز قرار دارد می تواند تحت نظر یک متخصص زنان و زایمان، زایمانی طبیعی انجام دهد. باید بیماران تفهیم شوند که در صورتی که مورد منعی برای این اقدام وجود نداشته باشد، زایمان طبیعی بسیار مطمئن تر و بی خطرتر از یک عمل جراحی بزرگی مثل سزارین می باشد. عوارض مربوط به مادر و جنین کاهش می یابد و یک فاکتور مهم دیگر یعنی هزینه نیز کاهش می یابد . هزینه یک زایمان طبیعی حدود یک چهارم عمل سزارین می باشد . البته خانمهایی که قبلاًسزارین شده اند و برش روی رحمشان به صورت طولی انجام شده نمی توانند زایمان طبیعی داشته باشند. فقط خانمهایی که برش روی رحمشان عرضی بوده و مورد منعی برای زایمان طبیعی ندارند، می توانند به این فیض برسند. (معمولاًبرش روی شکم بابرش روی رحم مطابقت دارد اما گاهی اینطور نیست، بنابراین داشتن پرونده پزشکی باقید نوع برش روی رحم الزامی است).
۶٫ دخالتهای پزشکی بیش از اندازه در دوره دردهای زایمانی:
مصرف داروهای مسکن زودتر از موقع و یا داروهای محرک انقباضات (بیش از حد مجاز) می تواند پیشرفت زایمان را کند نماید و به علت زایمان طول کشیده، سزارین انجام شود. آمار نشان داده است که بیماران تحت نظر ماماها کمتر سزارین می شوند. یکی از دلایل آن اینست که ماماها کمتر از پزشکان از داروهای مختلف استفاده می کنند و علت دیگر اینست که چون خود ماما نمی تواند عمل سزارین را انجام دهد، سعی می کند تا جایی که برای بیمار و جنین ضرری نداشته باشد، زایمان او رابه صورت طبیعی انجام دهد.
۷٫ جنینهای نارس و دیررس:
(کمتر از ۳۸ هفته و بیشتر از ۴۲ هفته ). چون جنینهای نارس احتمالاً تحمل فشار زایمان طبیعی رانخواهند داشت و جنینهای دیررس به علت درشتی و اشکال در خون رسانی آنها نیز دچار مشکل در زایمان طبیعی می شوند .
۸٫ جنینهای دارای مشکلات RH خون:
جنینهایی هم که مشکلات ناشی از RH خون دارند بهتر است با روش سزارین متولد شوند چون به اندازه کافی قوی نیستند که زایمان طبیعی را تحمل کنند.
۹٫ چند قلویی :
گاهی زایمان دو قلوها به صورت طبیعی صورت می گیرد اما در اغلب موارد سزارین به عنوان بهترین راه انتخاب می شود. حاملگیهای بیش از دو قلو یی حتماً به صورت سزارین خاتمه می یابند .
 
۱۰٫ موارد متفرقه:
مانند عفونت هرپسی در ناحیه تناسلی (نوعی عارضه تبخال مانند بسیار مسری که برای جنین خطرناک است). فشارخون بالا، تومورهای فیبروییدی، بیماری قند، ایدز مادر و دوره دردهای زایمانی که بسیار طول کشیده باشد از موارد دیگر سزارین می باشند. سابقه مرگ نوزاد‏، سابقه ی نازایی و شکم اوّل مسن (بیش از ۳۵ سال) نیز قابل ذکر هستند.
عوارض سزارین
باوجود پیشرفتهای پزشکی و افزایش امنیت عمل جراحی، بااین حال یک سزارین، خالی از خطر و عوارض نمی باشد.
عوارض مربوط به مادر عبارتنداز:
خونریزیهای پس از عمل، لخته های خونی (که در برخی از موارد بسیار خطرناک و حتی کشنده هستند)، عفونت و چسبندگیهایی در رحم و لوله ها و حتی روده ها، عوارض بیهوشی و دردهای مربوط به بخیه ها (در مقایسه با زایمان طبیعی که معمو لاً فرد زایمان کرده، از فردای زایمان می تواند راه رفتن و فعالیت عادی رااز سر بگیرد در حالی که خانمی که سزارین شده تا چندین روزاز دردهای شکمی و محل بخیه ها شاکی است).
پس باید بخاطر سپرد که :
۱-روزهای بستری در سزارین برای بیمار بیشتر است،
۲- احتمال خونریزی بعد از زایمان بیشتر است .
۳-دردهای لگنی و چسبندگی بیشتر است،
۴-مدت زمانی که فرد بتواند به روال عادی زندگی برگردد بیشترست
۵- احتمال نازایی بعد از سزارین وجود دارد.
عوارض مربوط به جنین :
عبارتند از یرقان و مشکلات تنفسی.
البته منظور اینست که احتمال بروز این مشکلات در نوزادان سزارینی بیشتر از نوزادان زایمان طبیعی است نه این که حتماً در هر نوزادی که با روش سزارین به دنیا می آید این مشکلات نیز پیش می آید.
فشاری که در حین زایمان طبیعی به قفسه سینه نوزاد وارد می آید کمک زیادی به تمیز کردن ریه های او از ترشحات و مایعات می کند که بر قراری یک فعالیت تنفسی عادی را برای نوزاد ایجاد می کند. البته باز هم باید تأکید نمود در صورتی که ماما یا پزشکتان تشخیص دهد که عمل سزارین برای شما و نوزادتان مفیدتر است باید سزارین انجام شود و عوارض آن با عوارض مربوط به یک زایمان طبیعی مشکل باید سنجیده شود و هرکدام برای شما مفیدتر است انتخاب گردد .
یکی دیگر از عوارض سزارین، عوارض مادی آن است. همانطور که قبلاً ذکر شد هزینه یک عمل سزارین و مدت بستری پس از آن حدود ۴ برابر و یا بیشتر از یک زایمان طبیعی است.
عمل سزارین عمل جراحی بزرگ است و بعد از سزارین انتظار بروز این رویدادها را داشته باشید و موارد زیر را رعایت کنید:
۱- دردی که معمولا در روز اول پس از جراحی شدیدتر است و بعد از آن باید فروکش کند.
۲- ترشح از دستگاه تناسلی که طبیعی است.
۳- هر روز مقدار فراوانی آب بنوشید – بین ۸ تا ۱۰ لیوان.
۴- از بلندکردن اشیای سنگین و از بالارفتن از پله‌ها خودداری کنید.
۵- رانندگی نکنید تا زمانی که بتوانید به راحتی کمربند ایمنی را ببندید.
۶- در صورتی که محل برش جراحی قرمز و متورم شد، به دکترتان اطلاع دهید.
چه اتفاقاتی در حین سزارین رخ می دهد ؟
عمل سزارین یک عمل جراحی بزرگ است. قبل از عمل شکم شما شسته می شود و موهای روی آن اصلاح می شود و یک سوند ادراری در مثانه شما کار گذاشته می شود (تا که مثانه خالی بماند) و یک سرم به شما وصل می شود تا مایعات و داروهای لازمه از آن طریق بشما رسانده شود. روی تخت اطاق عمل می خوابید و بیهوشتان می کنند. قبل از بیهوشی، پارچه های استریل مخصوصی روی شکمتان پهن می شود و شکمتان با مواد ضد عفونی کننده شسته می شود. البته در برخی از بیمارستانها و بعضی از پزشکان، بیهوشی کامل نمی دهند و نوعی بی حسی ایجاد می کنند که از کمر به پایین بی حس می شوید بدون این که بخوا ب روید. در این صورت می توانید به دنیا آمدن نوزادتان راهم ببینید!
عوارض و فواید این دو نوع بیهوشی و این که امکان اجرای آن هست یانه را از پزشکتان سوال کنید. البته اغلب موارد به همان صورت بیهوشی عمومی صورت می گیرد. سپس یک برش بر روی جدار شکم (همه لایه های آن) و یک برش هم بر روی رحم ایجاد می شود. معمولاً هر دو این برشها به صورت عرضی صورت می گیرد که هم زودتر ترمیم می شود و هم خونریزی کمتری دارد. مرحله بعد، تولد نوزاد است که معمولاً در همان دقایق اوّل جراحی صورت می گیرد. سپس خارج نمودن جفت که از همان شکاف صورت می گیرد و در نهایت شکافهای ایجاد شده بخیه زده می شود که این مرحله طولانی ترین بخش عمل می باشد. بخیه های داخلی کشیدنی نیستند ولی بخیه های روی پوست معمولاً از نوع کشیدنی هستند که از یک تا دو هفته پس از زایمان باید آنها راکشید (البته گاهی هم از نوع جذب شدنی می باشند).
پس از عمل جراحی، شما را به قسمت دیگری در همان بخش اطاق عمل منتقل می کنند. در اینجا ممکن است چند ساعتی بمانید و فشارخون، نبض، درجه حرارت و خونریزی رحمی شما مرتب کنترل می شود. داروهای لازم برای جمع شدن رحمتان و آنتی بیوتیک از طریق همان سرمی که در ابتدا بشما وصل شد تجویز می گردد. درصورتی که درد شدیدی دارید حتماً به پرستار آن قسمت اطلاع دهید تا در صورت امکان به شما مسکن تزریق کنند (که معمولاً صورت می گیرد). پس از چند ساعت به بخش منتقل می شوید ولی حداقل زودتر از ۸ ساعت نباید از تختتان خارج شوید، که البته خودتان هم احتمالاً تمایل و توانایی آنرا هم ندارید، چرا که نشستن تنها هم زحمت زیادی برایتان دارد، چه برسد به بلند شدن و راه رفتن. با این حال باید بالاخره دردها راتحمل کنید و راه بروید، چرا که راه رفتن عمل ترمیم راتسریع می کند و از تجمع گاز در روده هایتان جلو گیری می نماید.
سوند ادراری شما معمولاً تا روز بعد خارج می گردد (شاید هم همان روز)، ولی سرمتان ممکن است ۲ یا ۳ روزی باقی بماند. یکی دو روز پس از سزارین، عمل روده هایتان بطور عادی برمی گردند و حرکات آنها و تولید گاز می تواند برای شما ناراحت کننده باشد . اگر این مشکل راداشتید به پزشکتان اطلاع دهید تا با تجویز برخی داروها و یا حتی تنقیه به شما کمک کند.
پس از ۳-۲ روز، بسته به نظر جراحتان، احتمالاً مرخص می شوید (مگر آنکه خدای ناکرده مشکلی داشته باشید). پزشکتان به شما توصیه می کند که برای مدتی کارهای سنگین انجام ندهید، از پله زیادی بالاو پایین نروید و رویهم رفته مراقب خودتان باشید. البته شما هم مانند خانمهایی که به شکل طبیعی زایمان نموده اند می توانید از همان روز اوّل به نوزادتان شیر دهید. تنها تفاوت اینست که شما ازهمان لحظه اوّل نمی توانید به این فیض برسید و باید چند ساعتی صبر کنید تا اثر داروها ی بیهوشی از بدنتان خارج شده باشد. معمولاً برای شیر دادن، شما بیشتر از آنها احتیاج به کمک دیگران دارید چرا که نشستن و نگه داشتن طفل برایتان مشکل تر است. ولی نگران نباشید، چند روز بعد شما هم مانند آنها مشکلی نخواهید داشت.
 
چرا ایران رکورد دار عمل سزارین است؟
۱- ترس از زایمان طبیعی
طرفداری از سزارین این روزها هم از جانب بیماران صورت می‌گیرد و هم پزشکان که دو جنبه اصلی در یک زایمان را شامل می‌شود. شاید اولین علت تمایل بیماران به سزارین ترس از زایمان طبیعی و درد ناشی از آن باشد و عامل مهمی که موجبات این ترس را فراهم می‌کند کمبود امکانات در زایمان طبیعی، تسهیلات کمتر بیمه و روش نادرست زایمان طبیعی در شرایط فعلی باشد.
در حقیقت زایمان مادر، در محیطی آرام و امن که شخص، کادر مامایی آن را غمخوار خود بداند و به طور کلی از زایمان طبیعی خود خاطره خوبی در ذهنش بماند می‌تواند اهرمی برای تبلیغ این زایمان باشد.
مادر باید مطمئن باشد که در هر ساعتی که وقت زایمانش فرا برسد شرایط کادر مامایی یکسان است و او می‌تواند در فضایی مناسب زایمان کند.
مسئله مهم دیگر طرفداری پزشکان از سزارین است و معمولا علل مختلفی را شامل می‌شود. یکی از این عوامل قابل پیش‌بینی بودن سزارین و مشخص بودن برنامه پزشک است که در نتیجه دغدغه کمتری را به او تحمیل می‌کند و چون تمام کادر مامایی با مسؤولیت وی و تحت اختیار پزشک اداره می‌شود مطمئن‌تر است و پزشک ترجیح می‌دهد با خاطری آسوه‌تر عمل خود را انجام دهد.
۲- مشکل تعرفه‌ها و انتخاب پزشکان بخاطر سود مالی
از نظر پزشکان زایمان طبیعی ۳ تا ۴ برابر سزارین دردسر ساز است ولی تعرفه‌هایی که به آن اختصاص داده شده خیلی کمتر از سزارین است که این موضوع نیز بر افزایش سزارین در ایران دامن می‌زند در حالی که در کشورهای پیشرفته دنیا تسهیلات ویژه‌ای را برای زایمان طبیعی اختصاص داده‌اند که افراد را به آن ترغیب می‌کند.
۳- علل علمی که پزشک را مجبور به انتخاب سزارین می کند
هر زایمان طبیعی ممکن است به سزارین بکشد به هر حال به این نکته هم باید توجه کرد که یکی از شرایط زایمان طبیعی اورژانسی شدن و اضطرار سزارین در حین زایمان است.
با توجه به این که ۸ تا ۱۰ درصد زایمان‌ها نیاز ضروری به سزارین پیدا می‌کند هر زایمان طبیعی ممکن است به سزارین ختم شود و این شرایط قابل پیش‌بینی نیست.
افت قلب نوزاد،کنده شدن جفت و حوادث اورژانسی دیگر ممکن است زایمان طبیعی را به سزارین بکشد اما نباید این حوادث را عارضه زایمان بدانیم و مهم است بدانیم در خیلی از موارد اگر سزارین صورت نگیرد جان مادر و نوزاد در خطر می‌افتد.
ورزش مناسب در دوران حاملگی
راه حل اصولی و مهمی که کمتر مادران از آن اطلاع دارند و کمتر توصیه می‌شود ورزش مناسب در دوران حاملگی است که شرایط راحت‌تری را در زایمان طبیعی برای فرد به همراه دارد و می‌تواند عامل روی آوردن بیشتر مادران به زایمان طبیعی باشد.
به جای این که اولین راه زایمان کم درد را سزارین بدانیم و آن را توصیه کنیم به مادرانمان آموزش ورزش مناسب این دوران را بدهیم که آنها را ترغیب به زایمان طبیعی کند.
در زایمان طبیعی اگر در دوران بارداری اصول راه رفتن صحیح و ورزش‌های مناسب این دوران انجام شود هم درد زایمان و هم عوارض بعد از آن کمتر می‌شود. از طرفی نوزاد هم وقتی این شرایط به دنیا بیاید تنفسش طبیعی‌تر است.
بعضی زنان افتادگی رحم را به طبیعی یا سزارین شدن فرد نسبت می‌دهند در حالی که در بیشتر موارد علت آن غلط راه رفتن، غلط نشستن و گودی کمر فرد است.
بهتر است زایمان طبیعی به دست ماماها سپرده شود و آنها را طوری آموزش دهیم که از عهده این کار به درستی برآیند و فقط در موارد حاد و اضطراری از پزشکان کمک بگیرند.
عوارض روش زایمانی سزارین به مراتب دشوارتر و نگران کننده تر از روش طبیعی زایمان است.
تحقیقات نشان داده است که مرگ و میر نوزادان در ایران بین ۹ تا ۱۰ برابر کشورهای پیشرفته و برابر ۶ در هر ۱۰۰۰ تولد زنده است.
مطابق بیانیه سازمان بهداشت جهانی WHO ، در سال ۱۹۸۵ کشورهایی که از کمترین میزان مرگ و میر در حوالی تولد برخوردارند ، همزمان میزان سزارین زیر ۱۰ درصد را دارند.
انتخاب روش سزارین از طرف پزشک عمدتا ناشی از فاکتورهای غیر مامایی شامل موارد زیر است :
 
۱- استفاده از تکنولوژی در انجام زایمان
۲- ترس از شکایت بیماران
۳- محرک های مالی مانند تعرفه بیشتر
۴- ترجیح پزشکان به انجام زایمان در زمان کمتر
۵- سیستم آموزش پزشکی و نگرش پاتولوژیک نسبت به زایمان در دانشگاه ها
تحقیقات نشان داده است در کشورهایی که آمار سزارین پایین است ، مادران تمایل بیشتری به انجام زایمان طبیعی دارند و عامل این تمایل ، رضایت آنان از انجام زایمان واژینال است.
میزان کلی سزارین در غرب که طی ۱۹۸۰ به ۲۵ درصد رسیده بود ، با راهکارهای دولت ها بسیار کاهش یافت و هم اکنون در بعضی کشورها به کمتر از ۱۰ درصد رسیده است. میانگین این آمار در غرب هم اکنون چیزی نزدیک به ۲۰ درصد است ، حال آنکه در ایران این رقم به ۳۵ درصد ( ۶۰ درصد در شهرها و ۱۰۰ درصد در بعضی از بیمارستانهای خصوصی تهران ) رسیده است.
آمارها نشان می دهد ۵۲ درصد زایمان هایی که در بیمارستانهای خصوصی و ۳۰ درصد در بیمارستانهای دولتی صورت می گیرد ، به عمل جراحی سزارین می انجامد.
سزارین باعث کاهش عوارض زایمان برای نوزاد نمی گردد
برخی زوجین برای مصون ماندن نوزاد از خطر زایمان ، روش سزارین را انتخاب می کنند که بر اساس اظهارات پزشکان متخصص ، چنین روشی به هیچ وجه از بروز آسیب به نوزادان جلوگیری نمی کند.
نتایج تحقیقات انجام شده در دنیا در میان دو گروه از نوزادانی که با روش های طبیعی و سزارین متولد شده اند ، نشان داده که با افزایش سزارین میزان آسیب های ناشی از زایمان کاهش نیافته است.
۷۵ درصد سزارین هایی که در کشور ایران انجام شده ، غیر ضروری و به صورت انتخابی بوده است.
میزان بالای سزارین های غیر ضروری در کشور ایران زنگ خطر برای متولیان بهداشت و درمان است این وضعیت نشان می دهد که مادران به میزان بیشتری به انجام مشاوره های دقیق برای آگاهی از عوارض زایمان سزارین نیاز دارند.
در اتاق زایمان با مادران باردار رابطه خوبی برقرار نمی شود و زنان باردار ممکن است ساعتها درد را تحمل کنند.
مهم ترین علت روی آوردن زنان باردار به سزارین ، عدم استفاده از روش های بی دردی زایمان و همچنین برخورد بد با زنان باردار است.ماماها در انجام این روش ها تبحر ندارند و انجام این روش ها اساسا در ایران معمول نیست. متاسفانه در بیمارستان با مادران باردار رابطه خوبی برقرار نمی شود و زنان باردار ممکن است ساعتها درد را تحمل کنند. در حالی که مادر طی عمل سزارین بیهوش است و دردی حس نمی کند و پس از زایمان هم مادرانی که نوزاد خود را به صورت سزارین به دنیا آورده اند ، حس بهتری دارند. با اینکه همین مادر باردار ممکن است برای انجام یک جراحی بسیار کوچک به چند پزشک مراجعه کند و از نظر همه مطلع شود یا برای یک جراحی لثه مدت ها تعلل کند اما با اختیار به انجام عمل جراحی سزارین تن می دهد. طبیعی است در صورتی که فرد از انجام زایمان طبیعی رضایت نداشته باشد ، این تجربه به بقیه منتقل می شود و می تواند عده بسیاری را به زایمان طبیعی بدبین کند. این یکی از بزرگترین دلایل کاهش آمار زایمان طبیعی در ایران است…
مشاوره زنان پیش از زایمان و ارائه آموزشهای لازم در دوران بارداری عامل فراموش شده در ایران است
تحقیقات انجام شده در ایران نشان می دهد سزارین به عنوان مهم ترین خطر جدی افسردگی پس از زایمان تلقی می شود. بنابراین مشاوره زنان پیش از زایمان و ارائه آموزشهای لازم در دوران بارداری به آنان به میزان زیادی موثر خواهد بود ، چون مادران را در انتخاب روش صحیح زایمان راهنمایی می کند.
میزان سزارین در ایران بیش از ۳ برابر نرخ جهانی است.
بر اساس شاخص های بهداشت جهانی میزان سزارین بین ۵ تا ۱۵ درصد از کل زایمانها را شامل می شود که در ایران این وضعیت ۳۵ تا ۴۵ درصد است و در بعضی نقاط کشور ایران این میزان به بیش از ۸۰ درصد رسیده است.
در حال حاضر ۷۰ درصد زایمان ها به سزارین منجر می شود و بر خلاف دیگر کشورها که در این زمینه تبلیغات مناسب دارند ، در ایران ترویج زایمان طبیعی نیز صورت نمی گیرد.
بالا رفتن آمار عمل سزارین ، نشان دهنده دو واقعیت تلخ در جامعه ایران است. نخست اینکه عده ای به دنبال منافع مالی خود ، حاضر هستند جان مادر و نوزادش را به خطر بیندازند و دوم اینکه سطح آگاهی جامعه در مسائل پزشکی ، هنوز در حدی قرار نگرفته که بتواند معایب و مزایای شیوه علم نوین پزشکی را از یکدیگر تشخیص دهد
 
مزایای زایمان طبیعی
مدت بستری شدن و توانایی بازگشت به کارهای عادی و روزمره بعد از زایمان طبیعی خیلی کمتر از سزارین است و مادرانی که زایمان طبیعی داشته اند زودتر به خانواده خود ملحق می شوند.
حجم خونی که مادر طی زایمان طبیعی از دست می دهد تقریباً نصف یک عمل سزارین است لذا خطر خونریزی و کم خونی، در یک زایمان طبیعی خیلی کمتر از زایمان به طریق سزارین می باشد.
خطرات و ریسک بیهوشی برای زایمان طبیعی وجود ندارد، درحالیکه برای مادرانی که به روش سزارین زایمان می نمایند این خطرات اجتناب ناپذیر است .
از نظر اقتصادی زایمان طبیعی به نفع مادر، بیمارستان و جامعه می باشد.
درصد ابتلاء به عفونت در بین مادران سزارین شده بیشتر از مادرانی است که زایمان طبیعی نموده اند.
مادرانی که زایمان طبیعی داشته اند در دادن آغوز به نوزاد خود موفق تر هستند چرا که خوردن آغوز یا کلستروم به عنوان اولین واکسن برای کودک منافع بسیاری دارد.
مادرانی که زایمان طبیعی نموده اند در امر شیردهی به نوزاد خود موفق تر از مادرانی می باشند که بطریقه سزارین نوزاد خود را بدنیا آورده اند.
پس از زایمان طبیعی، مادران با انجام ورزشهای مناسب ، به مراتب سریعتر از زمانی که سزارین می شوند، می توانند تناسب اندام خود را بدست آورند.
بطور متوسط مدت اقامت مادران سزارینی در بیمارستان دو برابرو نیم مادرانی است که زایمان طبیعی داشته اند .
بعضی از خانمها دوست دارند در طول مدت زایمان خود کاملاً هوشیار بوده و بطور کامل در جریان روند زایمان قرار گیرند. درمدت انجام عمل سزارین ممکن است از بیهوشی عمومی استفاده شود ، در نتیجه تماس اولیه نوزاد با مادر و شروع شیردهی به نوزاد به تاخیر می افتد.
 
توصیه های ما مادران باردار:
ترس و هراس بی مورد از زایمان را از خود دور کنید .
به منظور کسب اطلاعات بیشتر در مورد حاملگی و زایمان و حل مشکلات خود به افراد مجرب و آموزش دیده در مراکز بهداشتی درمانی مراجعه کنید . آنها قادر خواهند بود شما را راهنمائی کنند.
برای اطمینان از سیر طبیعی حاملگی و تامین سلامتی خود و نوزادتان حتماً بطور مستمر در دوران بارداری به مراکز بهداشتی درمانی ، ماما و یا پزشک مراجعه و به توصیه های بهداشتی آنان، عمل نمائید.
انجام معاینه داخلی ( توسط پزشک ) در سه ماهه آخر دوران بارداری می تواند به آنها کمک کند تا درمورد نحوه زایمان شما آسانتر تصمیم بگیرند.
رعایت برنامه تنظیم خانواده و فاصله گذاری مناسب بین حاملگیها از نکات حائز اهمیتی است که می تواند در داشتن زایمان ایمن موثر باشد.
استفاده از تکنیکهای پیشرفته مانند سونوگرافی برای ارزیابی وضعیت جنینی و مادر گاهی ضروری است لذا طبق توصیه پزشک حتماً آنرا انجام دهد.
به پزشک یا مامای خود اعتماد کنید و به او اجازه دهید در مورد نحوه زایمان شما تصمیم بگیرد . هرگز به دلیل ترس از درد زایمان که یک امر طبیعی است . سزارین را به زایمان طبیعی ترجیح ندهید.
بخاطر داشته باشید در صورتی باید زایمان شما بوسیله سزارین انجام شود که امکان زایمان طبیعی برایتان وجود نداشته باشد.
ترویج زایمان طبیعی به جای سزارین فقط با بخشنامه و درگیری و زور و تنبیه حل نمی شود
در انتها لازم به تاکید است ترویج زایمان طبیعی به جای سزارین فقط با بخشنامه و درگیری و زور و تنبیه حل نمی شود باید موانع مختلف بر سر راه کاهش سزارین در کشور نظیر رفتارها و باورهای غلط ، نبود امکانات برای انتخاب بهتر افراد، برداشته شوند تا با ایجاد تسهیلات و امکانات مناسب برای همه زنان ، تمامی مادران باردار بتوانند از زایمان های ایمن بدون درد و روشهای دیگر نظیر زایمان در آب استفاده کنند. باید زایمان طبیعی نیز همانند سزارین برای متخصصین زنان و زایمان داری جذابیت مالی باشد.

مقالات مرتبط با سزارین

پرسش و پاسخ

سوال 1398/10/09

سئوال: سلام ایا در حین عمل سزارین میشود عمل تنگ کردن واژنو هم انجام داد

پاسخ مدیر 1398/10/09

جواب: با یک متخصص زنان در این مورد مشورت کنید.

سوال 1397/04/07

باسلام، من دیسک کمر خفیف دارم از شانزده سالگی و به شدت از زایمان طبیعی هراس دارم، ایا دیسک میتواند موجب سزارین شود؟

پاسخ مدیر 1397/04/07

ابتدا باید دیسک کمر درمان شود و سپس اقدام به بارداری شود. اگر درمان دیسک کمر طبی باشد روند خاص خودش را دارد و اگر هم درمان دیسک کمر جراحی باشد باید حتما جراحی شود. اگر فرض کنیم که فرد به جراحی دیسک کمر نیاز ندارد، معمولا با درمان دارویی دیسک کمر، یک دوره استراحت اولیه و سپس پیروی از دستورالعمل شیوه های صحیح کارکردن، وضعیت های بدن و مراعاتی که فرد مبتلا به دیسک کمر باید در فعالیت های خود داشته باشد مشکلش حل می شود. ضمن اینکه بسته به شرایط بیمار مبتلا به دیسک کمر انجام ورزش هایی به وی پیشنهاد می شود. این یک درمان کلی برای دیسک کمر است و معمولا طی چند ماه بسیاری از دیسک هایی که نیاز به جراحی ندارند با این روش ها بهبود می یابند. در این صورت خانم مبتلا به دیسک کمر می تواند باردار شود. البته علت اینکه توصیه می شود خانم ها قبل از طی همه این مراحل و عدم بهبودی دیسک کمر باردار نشوند، این است که ممکن است برای درمان دیسک کمر نیاز به جراحی باشد یا دارودرمانی خاصی لازم باشد که در صورت باردار بودن، نتوان این اقدامات را انجام داد. آنچه در درمان دیسک کمر از اهمیت ویژه ای برخوردار است مراعات کردن و فشار نیاوردن به کمر است که یک خانم باردار هم می تواند آن ها را مراعات کند. دیسک کمر و زایمان طبیعی بسیاری از افراد در مورد نوع زایمان در مبتلایان به فتق دیسک کمر سوال می کنند؛ بهترین روش زایمان در بارداران مبتلا به فتق دیسک کمر، بر اساس آخرین نظریات علمی و معتبرترین منابع زایمان طبیعی است. در صورتیکه به هر دلیل و به صلاح دید همکاران زنان و زایمان به انجام سزارین در خانم های مبتلا به دیسک کمر باشد، انجام بیحسی کمری باید با احتیات فراوان صورت گیرد چرا که فتق دیسک کمر موجب تنگی موضعی در ناحیه تزریق شده می شود و می تواند موجب خطراتی برای بیمار مبتلا به دیسک کمر گردد.

سوال 1397/03/13

بهاره سلیمانی

چهارشنبه 18 آبان 1390 - 10:30

 

سئوال:

زمانی كه مادر مشكل دیسك كمر داشته باشد آیا میتواند زایمان طبیعی كند؟

جواب:

با احتمال زیاد خیر؟ ولی بهتر است با یک متخصص زنان مشورت نمائید

 

ندا فرخی

پنجشنبه 19 آبان 1390 - 10:01

 

سئوال:

چرا مادر در زمان 2،3 هفته اول درد زیر دل دارد؟

جواب:

بعلت تخمک گذاری، لانه گزینی می باشد.

 

وفا

شنبه 28 آبان 1390 - 19:52

 

سایت شما و اطلاعات جامع شما بسیار مفید بوده . صمیمانه از شما متشكرم

 

آهو

پنجشنبه 3 آذر 1390 - 10:56

 

سئوال:

قد من 150 سانتیمتر است آمیتوانم زایمان طبیعی داشته باشم

جواب:

بله زایمان طبیعی به یک سری از معیارها در هنگام بارداری ارتباط دارد که در هنگام بارداری به فرد گفته می شود که بهتر است از روش سزارین و یا زایمان طبیعی استفاده کنید.

 

مریم

سه شنبه 11 بهمن 1390 - 09:13

 

سئوال:

من در هفته 8 بارداری هستم. ولی هنوز دردهایی البته خفیف تر از دردهای لگنی زمان پریود رادارم. این می تونه به خاطر کار اداری که حدودا 8 ساعت روی صندلی می نشینم باشد یا خیر ؟

جواب:

بله می تواند به همان علت باشد بهتر است با پزشک ات تماس بگیرید تا در صورت لزوم استراحتتان را بیشتر کند.

 

مامان دخملی

یکشنبه 23 بهمن 1390 - 13:06

 

سئوال:

با سلام و عرض تشکر, چند سوال از حضورتون دارم.

1.من در هفته ی 28 هستم. دچار درد شدید در کشاله ی رانم شدم و این درد 3 روز که خیلی شدید شده, به خصوص شب تا صبح,قابل به ذکر که نرمش هم میکنم اما نتیجه ای نگرفتم.

2.چه کارهایی میتونم بکنم که کیسه آبم دچار آسیب دیدگی نشه؟

3.شکم من از همان 2 ماه اول بزرگتر از حد معمول بوده, یعنی حجم مایع آمنیوتیک من زیاده؟ با توجه به اینکه دیابت ندارم و فرزندم تک قلو ست آیا جنین دچار نا هنجاریست؟

جواب:

بهتر است سریعتر پزشک زنانتان در جریان قرار بگیرد و در صورت لزوم با انجام سونو گرافی تمام اندیکس های جنین از جمله حجم مایع آمنیوتیک مورد بررسی قرار گیرد.

 

آریانا

چهارشنبه 17 اسفند 1390 - 20:11

 

سئوال:

آیا ممکنه با وجود بیهوشی فرد درد را حین جراحی سزارین حس کند؟در این رابطه مطلبی خوندم که خیلی نگرانم کرده

جواب:

خیر

 

سعیده

یکشنبه 27 فروردین 1391 - 20:53

 

سئوال:

سلام میگن زایمان طبیعی لوله واژن راگشادمیکندومردان بعدزایمان طبیعی نسبت به همسران خودسردمیشوندفکرکنم یک دلیل زنان برای سزارین این باشدایااین درست است؟

جواب:

به هر جهت زایمان باعث تغییراتی در بدن فرد و همچنین نحوه پاسخگویی و رفتارهای جنسی فرد خواهد شد كه میبایست فرد خود را به آنها بوسیله كارهایی مثل امتحان كردن پوزیشنهای مختلف ، یا انتظارات و درخواستهای مختلف ، یا کارهای دیگر ، با آن تطبیق دهد . بعضی وقتها موارد و كمكهای پزشكی نیز راهگشا خواهند بود اما در ابتدا با همسرتان مشورت كنین اگرچه كه ممكن است برایتان سخت باشد كه در مورد چنین چیزی كه احتمالاٌ مد نظر و نگرانی هر دوی شماست صحبت كنید. باید پذیرفت كه این تغییرات ناخواسته به هر ترتیب جزئی از زندگی هر قرد محسوب میشه و كاملاٌ هم طبیعی است . فرد نیز باید ظرفیت پذیرش اون رو در یك رابطه دراز مدت داشته باشد. آیا شما در زمان ادرار دچار مشكل خاصی نیز هستید؟ خیلی از زنها یی كه احساس میكنند واژن اونها دچار كشیدگی و گشادی شده ، اذعان میكنند كه دچار ریزش ادرار هم هستند ، خصوصاٌ در زمانهایی كه می خندند یا غلغلك میشوند و یا عطسه میكنند.

تمرینات كیگل باعث تقویت عضلات پایینی لگن خاصره و ماهیچه هایی كه در هنگام زایمان كشیده شده اند ، خواهد شد .این تمرینات حتی به لذت بیشتر جنسی ( ارگاسم شدیدتر ) نیز منجر خواهد شد چراكه باعث قویتر گردیدن و بیشنر انعطاف پذیر شدن ماهیچه ها خواهد گردید.

اونها كیسه مثانه روهم سفتتر خواهند كرد كه درنتیجه شما دیگر چكه های ادراری نخواهید داشت. نكته اینجاست كه به هر حال اونها خود واژن رو تنگ نخواهند كرد بلكه در حقیقت ماهیچه های ورودی دهانه واژن رو تنگتر خواهند كرد.

اینجا چگونگی تمرینات كیگل رو بهش اشاره خواهیم كرد:

1- در زمان ادرار ،بدون استفاده از دست ماهیچه هاتون رو جمع كنین تا جاییكه جلوی ادرار رو بمدت 4 ثانیه بگیرید و بعد دوباره ول كنین تا ادرار جاری بشود. تمرینات كیگل بروی این ماهیچه های بخش پایینی لگن خاصره فشار می آورد و آنها را تمرین می دهد.

2- (در حالت بدون ادرار و طبیعی ) اگر می خواهید كه چك كنین تا مطمئن بشید كه به ماهیچه درستی دارید فشار میارید ، می توانید یك یا دو انگشت خود رو داخل واژن كنید و بعد شروع به سقت كردن ماهیچه نمایید.

اگر حس می كنین كه داره به انگشتتون فشار میاد حتی به اندازه خیلی كم ، مشخص میشه كه شما مسیر درستی را حركت میكنین

3- پنج تا ده بار در روز ، بمدت ده دفعه اینكار رو انجام بدهید

4- این كار بین هشت تا ده هفته زمان خواهد برد تا شما بتونین نشانه های پیشرفت رو در اون مشاهده كنین اما تحمل

كنین و بدونین كه قطعاٌ نتیجه میدهد چراكه اساس كار كیگل هم ، مثل همه تكنیكهای وزنه برداری و بدنسازی برای تاثیر به زمان نیاز خواهد داشت. میله های هالتر واژن هم برای این مسئله تاثیر گذار خواهد بود كه می توان آنها را ازمغازه های مربوطه سكس شاپ خریداری نمود.

اگر تمرینات كیگل رو بطور مستمر و پیگیر انجام دادید ولی هیچگونه تغییری رو مشاهده كردید بهتره كه با دكترتون تماس بگیرید و متدهای دیگر پزشكی رو برای رفع این مورد دنبال كنین كه از جمله اونها:

مخروط واژن: این یك جسم نسبتا وزن دار می باشد و در اندازه های پنبه های دوران قائدگی، كه زنها اون رو وارد واژن خودشون میكنند و سعی می كنند كه نگهش دارند.افزایش وزن این اجسام بمرور باعث قویتر شدن ماهیچه های واژن میگردد. ابتدا از وزنه

سبك شروع خواهد شد و دوبار در روز به مدت 15 دقیقه به ماهیچه های واژن فشار وارد میگردد. زمانیكه زن خود رو در نگهداری وزنه توانا دید وزن وزنه رو افزایش خواهد داد

محركهای الكتریكی: با این روش قدرت ماهیچه های واژن و بخش تحتانی لگن خاصره نیز مشخص خواهد شد . با وصل و قطع كردن جریانی از برق باعث خواهند گردید كه ماهیچه ها خود رو جمع و سپس شل نمایند.

این روش ازهر یك تا چهار روز ادامه خواهد داشت كه در بالاترین میزان آمادگی تا 20 دقیقه در یك مرحله نیز طول خواهد كشید. بسته به شرایط فرد و ماهیچه ها حتی ممكن است بمدت چند هفته مستمر این شیوه ادامه یابد. بعضی از دكترها این كار رو خود در مطب انجام میدهند اما دستگاهای ساده و قابل استفاده در منزل نیز قابل یافت میباشد

نیو كنترل: این شیوه در حقیقت یك صندلی دارای بخش مغناطیسی میباشد كه ماهیچه های بخش تحتانی لگن خاصره رو تحریك خواهد كرد.این شیوه توسط پزشكان مربوطه در مطب بمدت 20 تا 30 دقیقه و آنهم دوبار در هفته انجام میگیرد.طول مدت درمان در حدود 8 هفته خواهد بود.

 

سعیده

یکشنبه 27 فروردین 1391 - 20:56

 

سئوال:

دوباره سلام ازسایت خیلی خیلی خوب وجامعتون متشکرم فقط میشه یک سری توضیح راجع به زایمان دراب درسایت بدهیدالبته ازسایتهای دیگرخواندم ولی توضیحاتش کامل نبودممنونم

جواب:

در روش زایمان در آب با استفاده از آب با دمای 37- 34 درجه و relaxation عضلات، یک زایمان طبیعی اما بدون درد در آبگرم صورت میگیرد.

از مزایای این روش درد کم و عدم استفاده از داروهای بی حسی می باشد، در این روش در عین حال خطر بروز مشکلات تنفسی به جهت ورود آب به ریه نوزاد و عفونت و خونریزی برای مادر وجود دارد.

راه کاهش خطرات ناشی از زایمان در آب را می توان با حضور مامای با تجربه و کنترل لحظه به لحظه شرایط زایمان و وضعیت مادر و نوزاد کاهش داد.

همچنین شرایط لازم جهت انجام این نوع زایمان را سلامت کامل مادر و جنین و اعلام رضایت کامل مادر از طریق پر نمودن رضایت نامه می باشد.

گفتنی است: این روش برای اولین بار در شوروی صورت پذیرفت که در حال حاضر پس از گذراندن مراحل آزمایشی به عنوان یکی از روشهای زایمان طبیعی بدون درد قابل انجام است.

در این روش برخلاف سایر روش‌ها که به کمک بی‌حسی انجام می‌شود، درد زایمان کاهش می یابد و آپگار نوزاد (ارزشیابی وضعیت سلامت عمومی نوزاد) نیز بهتر است. در این روش، روند طبیعی زایمان حفظ می شود، طول‌مدت زایمان کاهش می یابد و از طرفی، به آمادگی قبلی مادر از نظر تکنیک‌ها و تمرینات تنفسی در ماه‌های آخر بارداری نیازی نیست و زایمان با آموزش کوتاه‌مدت، امکانپذیر می باشد. در این روش میزان استفاده از داروهای مسکن به بسیار کمتر خواهد بود. در حین انجام زایمان در آب، عاملین زایمان، عملکردی به مراتب آسان تر از زایمان روی تخت دارد و از میزان مداخلات پزشکی به هنگام زایمان کاسته می شود. کاهش آسیب به کانال زایمانی و نیاز کمتر به اپی‌زیوتومی (برش ناحیه پرینه مادر برای تسریع خروج جنین) از دیگر مزیت های این روش می باشد که به کاهش تروما (ضربه و آسیب) به نوزاد منجر می‌شود. حرکات آزادانه مادر در آب و شرکت فعالانه او در امر زایمان و ورود ملایم نوزاد، از دیگر فواید این روش به حساب می آید.

اثرآرامش‌بخش آب سبب کاهش اضطراب و ترس مادر می‌شود که این خود سبب کاهش درد زایمان نیز می گردد. کاهش درد، منجر به ذخیره انرژی مادر می شود که در مرحله دوم زایمان (مرحله خروج جنین) بسیار کمک‌کننده خواهد بود.

مشکلات تغذیه با شیر مادر بعد از زایمان، در این روش کمتر می باشد.

استفاده از آب گرم برای زایمان ممکن است به نظر ابتدایی و جدید برسد، اگر چه از نظر تاریخی، استفاده از اکثر مداخلات مامایی مانند بی‌حسی اسپاینال یا اپیدورال، مخدرها و فورسپس‌ها در مقایسه با آن تازه می باشند اما استفاده از آب باید به‌عنوان یکی از کم‌خطرترین مداخلات در نظر گرفته شود.

 

اسما

سه شنبه 27 تیر 1391 - 15:56

 

ازاطلاعاتی خوبی که بهمون میدین واقعا ممنونم.انشااله موفق باشین

 

زهره

پنجشنبه 5 مرداد 1391 - 11:41

 

سئوال:

سلام من تازه عضو شدم. و الان در 20 هفته بارداری 2 قلویی هستم و اولین بارداریم هست میخواستم بیشتر در مورد هفته به هفته بارداری 2 قلویی بدونم. میتونید کمک کنید؟

جواب:

تقریبأ از نظر تکاملی مانند بارداری تک قلویی می باشد ولی کلأ عوارض بارداری برای مادر به خصوص از نظر افزایش وزن و مسمومیت بارداری بیشتر است و باید مراقبت بیشتری انجام دهید.

 

رژین

دوشنبه 1 آبان 1391 - 13:10

 

واقعا سایتتون عالی است متشکرم

باران

چهارشنبه 17 آبان 1391 - 19:08

 

سئوال:

 

سلام من آسم دارم ایا میتونم زایمان طبیعی داشته باشم؟

جواب:

تحت صلاحدید پزشکتان بله

 

6LdfT2UfAAAAAAxZguzC6elM2sHztpu8uBz5oaJf